De 5 meest gestelde vragen over blockchain in de zorg

We hebben vanuit Be-Better vele contacten en we merken in de gesprekken dat er een aantal vragen regelmatig terugkeren als het gaat over de problemen die wij willen oplossen, onze oplossingen en de toegepaste techniek. Alle reden om in dit blog in te gaan op de 5 meest gestelde vragen.

1. Er is al zoveel geprobeerd om de administratieve last te verlagen, waarom zou dit wel lukken?

Het meest makkelijke antwoord is dat we hebben laten zien dat het lukt, maar dat doet afbreuk aan de achterliggende vraag. De ervaringen van de afgelopen jaren in de zorg heeft ons geleerd dat waar men probeert de administratieve lasten te verminderen, het er in de praktijk vaak op neer komt dat de administratieve lasten juist stijgen of zich verplaatsen. Wordt een tijdsverantwoording geschrapt komt er een kwaliteitsmeeting voor in de plaats. En dat schiet dus niet op.

De essentie van de Be-Better aanpak ligt op 4 vlakken waardoor er wel resultaat gehaald wordt:

– Eén keer en in één keer goed vastleggen van informatie. Het daadwerkelijk verminderen van dubbele handelingen en het reduceren van fouten levert een aantoonbare besparing op.

– Wij kijken naar de keten als geheel. De individuele ketenpartijen hebben hun processen vaak wel op orde, maar als je naar het geheel kijkt, is het onnodig complex en zijn er veel verbeteringen mogelijk. Het gaat dus niet alleen om één keer en in één keer goed vastleggen maar dat borgen voor de gehele keten en de complexiteit verminderen. Schrappen in plaats van verplaatsen.

– Door gebrek aan vertrouwen worden nu vaak extra controles toegevoegd op het moment dat processtappen worden geschrapt. Door de transparantie die onze oplossingen creëert, is het juist niet nodig om deze extra waarborgen, die vaak leiden tot extra handelingen en controles, in te bouwen. Dus ook hier geldt schrappen in plaats van verplaatsen.

– Cruciaal is dat de oplossing goed aansluit bij de huidige systemen zodat er geen complexe en kostbare implementatie ontstaat wat het fundament onder de business-case weghaalt. In de Be-Better oplossingen is rekening gehouden met de legacy die er is en vaak nog een tijd zal blijven.

2. Is het niet complex om te realiseren?

Een complex ketenproces veranderen of anders ondersteunen heeft vaak veel impact. Alleen al omdat er veel partijen bij betrokken zijn, met eigen doelstellingen, werkwijzen en ICT-systemen. Als je dan ook nog nieuwe technologie introduceert, zoals blockchain, wordt het dan niet te complex?

Er zijn zeker blockchain projecten die stranden in schoonheid. Ze bestrijken een te groot deel van de keten en met te veel stakeholders. Dan kan de techniek wel werken maar is het gedoemd te mislukken als gevolg van de organisatorische complexiteit. Er verandert zoveel dat het te complex is om te beheersen. En is in een dergelijke situatie de business case nog wel helder?

Met de Be-Better oplossingen kiezen we er juist voor om een beperkt, maar cruciaal, deel van het proces aan te pakken. In dat overzichtelijke stuk realiseren we een aantal duidelijke optimalisaties met meetbare resultaten. En we zorgen dat het voor de gebruikers herkenbaar blijft. Vervolgens kan stap voor stap het platform uitgebreid worden naar andere processtappen met andere betrokkenen. Zo beperk je bij de eerste stappen het aantal stakeholders wat de complexiteit verminderd.

Daarnaast is het belangrijk om de impact op de huidige IT-systemen te beperken. Er is immers altijd sprake van een bestaande IT-omgeving waarop aangesloten moeten worden. Aansluiting technologisch, bijvoorbeeld koppelingen, maar ook aansluiting als het gaat om processen, terminologie en standaarden. Zo hebben wij bijvoorbeeld met Be-Better 4 Sociaal domein ervoor gekozen om de huidige iStandaarden te adopteren zodat er een goede aansluiting met de huidige systemen is en het zorgt voor herkenbaarheid bij de gebruikers. Cruciale keuzes voor een succesvol project.

3. Blockchain is nieuwe techniek, werkt het wel, is het wel betrouwbaar?

Als de basisvraag is “of blockchain als technologie überhaupt wel werkt en voor bedrijfsvoering wordt ingezet”, is het antwoord volmondig ja. Er is zowel nationaal als internationaal een verscheidenheid aan voorbeelden waar blockchain-toepassingen worden ingezet voor bedrijfskritische processen.

Hoewel de blockchain technologie nog relatief nieuw is, zijn er reeds veel Pilots en Proof of Values geweest waar de techniek is getoetst, waar mislukkingen zijn geweest en waar ‘lessons-learned’ zijn ontstaan. Be-Better kiest er daarom voor om oplossingen op de markt te brengen die zich al hebben bewezen in bijvoorbeeld een pilot of live gebruik, zodat risico’s beperkt zijn en de ‘lessons-learned’ kunnen worden toegepast.

Los van goed werkende techniek is het ook relevant om de juiste kennis beschikbaar te hebben over de oplossing en de techniek. Kennis om een applicatie goed op te zetten en eventuele problemen adequaat op te lossen. Be-Better werkt daarom nauw samen met Ledger Leopard, dé Nederlandse blockchain-specialist, en heeft zich zo verzekerd van toegang tot deze specialistische kennis.

Tenslotte is één van de doelen van blockchain technologie juist om de kwetsbaarheid te verminderen en daarmee een betrouwbaar platform neer te zetten. Doordat het een decentrale oplossing is, er zijn meerdere plaatsen (nodes) waar het systeem staat, is het minder kwetsbaar dan een centraal opgezet systeem. Minder kwetsbaar als het gaat om beschikbaarheid en verlies van gegevens.

4. Is de toegepaste technologie wel veilig?

Het wel of niet veilig zijn van een oplossing hangt af van vele aspecten en niet alleen de techniek. Kijkend naar blockchain gaat het dan niet alleen om de basis blockchain-technologie die veilig moet zijn maar ook de toepassingen die daar op zijn gemaakt, de gebruikte infrastructuur, de smart contracts, hoe het wordt beheerd, etc. In dat opzicht verschilt een blockchain-toepassing niet van een normaal system waar ook van belang is dat alle componenten veilig zijn.

Hier geldt echter ook waar ik de vorige vraag mee eindigde: blockchain is met de gedachte ontwikkeld om het heel veilig te maken. Vooral als het gaat om de integriteit van de data (juistheid, volledigheid, tijdigheid) en diefstal van data. Oftewel de basistechnologie is in de kern zeer veilig. Veiliger dan een meer centrale opslag van gegevens. Mits de juiste architectuur is gekozen.

Het decentrale karakter van een blockchain, waarbij meerdere partijen op hun infrastructuur een node draaien, levert een potentieel risico op als dat niet goed wordt geregeld. Door deze opzet zijn er potentieel meerdere partijen die een zwakke plek in de beveiliging kunnen zijn. Immers de software kan wel veilig zijn, maar als de infrastructuur niet goed beveiligd is, ligt daar een mogelijke kwetsbaarheid. Be-Better kiest er daarom voor haar oplossingen toe te passen binnen een zogenaamde private blockchains, waarbij de deelnemers bekend zijn en er via een goede governance adequate eisen kunnen worden gesteld aan het beheer en de beveiliging.

Kwetsbaarheden kunnen ook in de toepassingen zitten die op de blockchain zijn aangesloten. Zijn die wel veilig? Als die applicaties volgens de huidige maatstaven worden ontwikkeld en beheerd, biedt blockchain een hoger veiligheid ten opzichte van bestaande oplossingen. Een goede governance is ook hiervoor relevant.

Daarmee zet de blockchain-technologie een belangrijke stap vooruit ten opzichte van bestaande technologieën.

5. Waarom zou ik dit überhaupt willen als organisatie?

Blockchain om de blockchain? Ik zou het niet doen. De belangrijkste redenen om blockchain toe te passen, is om een daadwerkelijk probleem in de keten op te lossen waar een businesscase voor is. Een probleem dat tot nu toe, met bestaande technieken, niet of heel moeilijk op te lossen was. Daarbij is een goede businesscase cruciaal omdat dat bepalend is of na een pilot een oplossing ook daadwerkelijk zal uitgroeien tot een succes.

Er zijn vervolgens twee manieren om te starten. De eerste is uitgaan van een bewezen oplossing, zoals Be-Better 4 Sociaal Domein. Voordeel is dat je direct kunt profiteren van de optimalisatie die mogelijk is met een bewezen systeem, je lost een herkenbaar probleem op en met de ervaring die je opdoet kunnen je vervolgstappen definiëren voor verdere verbreding van de oplossing.

Het kan ook zijn dat het probleem ergens zit waar nog geen pasklare oplossing voor is of dat het probleem niet direct helder is. Een Proof of Value kan dan werken. Een paar basis-kenmerken geven richting zoals: is het een ketenproces, is er gebrek aan vertrouwen tussen ketenpartners, veel papierwerk of een sterke afhankelijkheid van een bepaalde ketenpartij. Maar vaak geeft dat nog niet direct antwoord. Be-Better hanteert een aanpak om in een beperkt aantal workshops te komen tot een heldere scope voor een Proof of Value (PoV). Vervolgens kan de PoV snel gerealiseerd worden op basis van ons bewezen blockchain platform. Doordat in dit modulaire platform reeds veel relevante functionaliteiten zitten, wordt middels configuratie en, waar nodig, uitbreidingen een toepassing gemaakt. Beperkte inspanningen en snel resultaat.

Kortom, mits op een juiste manier aangepakt voor het juiste probleem, kan blockchain op korte termijn al leiden tot significante resultaten. Vanuit dat startpunt kan vervolgens stapsgewijs toegewerkt worden naar verdere verbeteringen in de keten.